You are currently viewing Kweek

Kweek

In onze eetbare tuin hebben we overal gras staan. Zoals ik al eerder schreef hebben we daar tussen voornamelijk ‘houtige soorten’ geplant. Eén van die grassoorten is ‘kweek’. Kweek is een grassoort die lange wortels maakt onder de grond. Op diverse plekken groeit een grasspriet omhoog. Als de wortel breekt groeit daar ook weer een grasspriet. Die spriet worden natuurlijk meerdere sprieten en uiteindelijk een graspol. De wortel van kweek kun je eten, hij schijnt heel erg gezond te zijn. Toch ben ik er niet zo heel blij mee in de eetbare tuin en al helemaal niet in de moestuin. Omdat kweek zo woekert heeft het de neiging om de boel te verstikken. En dat wil ik natuurlijk voorkomen. Regelmatig verwijderen we kweek met de hand bij de struiken, maar dat is eigenlijk onbegonnen werk omdat het altijd weer terug komt. Toch hopen we dat de struiken op die manier voldoende wortels ontwikkelen, zodat ze de strijd niet verliezen. Als de planten wat groter zijn is het weghalen van kweek hopelijk niet meer nodig. En naarmate er meer schaduw komt in de tuin verwacht ik ook minder kweek, kweek houdt namelijk van zon.

Toen we de moestuin gingen uitbreiden hebben we karton gewoon zo op het gras gelegd met daar overheen compost (zie Moestuin vergroten). Toen ik laatst een gat ging graven voor de paarse asperges kon ik eens kijken hoe het er onder het karton aan toe ging. Wat ik al een beetje had gezien was dat kweek gewoon dwars door het karton heen groeit.

Kweek komt door het karton
Het is niet super goed te zien, maar hier komt er een kweek wortel dwars door het karton heen. De compost was hier opzij geschoven om een gat te kunnen graven.

 

Dat hadden we niet afgesproken! Het karton was juist bedoeld om zoveel mogelijk van dat soort ‘onkruid’ tegen te houden. Het ‘gewone’ gras leek wel aardig dood te zijn, maar zo zag het er bij het stuk waar kweek zat niet uit. En inderdaad: het gat moest een tijdje open blijven (de asperges kwamen later dan verwacht) en overal kwamen de groene grassprieten alweer tevoorschijn.

kweekgras en gewoon gras
Boven zie je een stuk waar kweek zit, onder ‘gewoon’ gras (met misschien een klein beetje kweekwortels er tussen). Dit kwam onder het karton vandaan. Kweek heeft veel dikkere wortels en houdt het in ieder geval veel langer uit onder karton.

 

Bij de asperges hebben we nog wat nieuw karton aan de zijkanten van het gat gemaakt. Hopelijk houdt dat het een beetje tegen en hopelijk hebben de asperges er geen last van.

Karton aan de zijkanten van het aspergegat
Het karton buigt op de foto nog een beetje open, maar bij het dichtgooien van het gat gingen de ‘flappen’ weer naar de zijkant. Als het goed is kunnen de asperges er vrij makkelijk tussendoor groeien. Hopelijk gaat dat goed. En volgend jaar is het karton wel vergaan, dus als ze dan meer ruimte nodig hebben dan is dat er ook. Onderaan, waar de aspergestekken liggen, is voldoende ruimte overgehouden voor de wortels om naar de zijkant te kunnen groeien.

 

Op één stuk was het wel heel erg met de kweek. Daar hebben we de houtsnippers en compost aan de kant geschoven en een nieuw stuk karton neergelegd, met weer zo’n 8-10 cm compost (of houtsnippers voor het pad). Daar bovenop gaan we dan weer zaaien. Het zou natuurlijk kunnen dat we eigenlijk niet helemaal in het goede jaargetijde met het karton aan de slag zijn gegaan. Aan het begin van de winter, als het goed is. Dan gaat alles natuurlijk al in rust door de kou. Het karton verging wel en toen het weer voorjaar en warmer werd was het karton al heel zacht en wat verder vergaan, waardoor kweek er doorheen kon komen. Ik weet niet of dat de reden is, maar dat gaan we nu zien: in het karton dat we een paar weken geleden hebben neergelegd zou in dat geval geen kweek moeten verschijnen. Misschien is het dus wel handiger om aan het begin van het voorjaar of ergens in de zomer (hoewel dat praktisch niet zo haalbaar is) karton neer te leggen. Overigens komen paardenbloemen en zuring ook dwars door het karton heen. De bloemen van de paardenbloemen probeer ik te verwijderen, ik laat op de paden wel het blad staan. Maar al die zaadjes hoef ik niet zo nodig in de moestuin.

Zuring dat door het karton heen komt
Zuring duwt het karton gewoon kapot en komt er dwars doorheen. En de paardenbloemen maken meteen gebruik van het ontstane gat (of hebben zelfs ‘mee geduwd’).

 

Bij de ‘eerste versie’ van de moestuin (het initiele stuk) hebben we grasplaggen weggehaald. Op het kale stuk hebben we toen compost gedaan. Als je het op die manier doet (wat we een beetje veel werk vonden, maar achteraf wellicht beter is), dan haal je wel de voedingsstoffen van de bovenste laag weg en dat is nu juist een vruchtbare laag. Het werkt wel wat beter tegen kweek denk ik, mits je wel alle wortelstukjes weghaalt, anders groeit daar gewoon weer een nieuwe grasspriet. Dus misschien zou ik het toch op die manier doen. Maar we gaan nog even kijken wat dit groeiseizoen brengt (ik vrees veel gras weghalen 🙁 ).

Ik erger me wel aan al het gras (kweek dus) in de moestuin dat op komt. Ik vind onkruid niet zo heel erg, maar omdat kweek de boel kan verstikken wil ik dat gewoon liever niet in de moestuin hebben. Dus op plekken waar het het ergste is ga ik pompoenen zaaien. De bladeren van pompoenen bedekken de grond en zorgen voor schaduw. Hopelijk houdt kweek daar niet van. In de eetbare tuin zag ik dat er daar hele stukken ‘kaal’ waren, maar ik weet natuurlijk niet of op die plekken ook daadwerkelijk kweek stond of ander gras.

Kweek komt door karton
Hier komt kweek dwars door het karton en de compost heen gegroeid. Op veel plekken in de moestuin is het ook zo, dus we blijven het gras maar weghalen. Wie weet putten we het op die plek uiteindelijk uit.

 

In de eetbare tuin staat ook heel veel gras en kweek. Ik weet eerlijk gezegd niet overal wat wat is, maar ik denk dat het meeste wel kweek is helaas. Het is er natuurlijk ook niet voor niks. Kweek maakt de grond ook los en zorgt vast weer voor voedingsstoffen in de grond, voedt het bodemleven en zorgt voor CO2-opslag. Daarnaast is het een waardplant voor diverse vlindersoorten (zowel dag- als nachtvlinders). Zie deze pagina van het IVN waar ze een ode geven aan kweek. Net zoals elk ‘onkruid’ zal het misschien wel weer verdwijnen als z’n taak erop zit. En de biodiversiteit moet gewoon nog meer omhoog. Maarja, ik vraag me af hoeveel jaren dat gaat duren, dus ondertussen doe ik wel m’n best de hoeveelheid te verminderen. Om die reden hebben we een aantal planten geplant. Munt bijvoorbeeld. We twijfelden heel lang of we dat wel moesten doen omdat het zo zou woekeren. Maar kweek woekert ook als een gek. Dus dan heb ik liever lekkere munt dan kweek (hoewel ik kweek nog niet heb geproefd, wie weet is het wel heel lekker, het is in ieder geval gezond). Dus vorig jaar hebben we wat chocolademuntstekjes neergezet (ik schreef dat al in een vorige blog) en die komen nu weer op.

Er zijn meer planten die de concurrentie met kweek aan kunnen gaan. We hebben bijvoorbeeld een aantal smeerwortels geplant. Smeerwortel zelf kan ook best wel woekeren overigens. Maar het is een zeer goede plant om mee te mulchen en we hebben de variant gekocht die zichzelf niet uitzaait. Het zijn nog maar kleine plantjes, we moeten wachten tot ze groot genoeg zijn om er weer nieuwe stekjes van te maken. Dat doe je als het goed is door de plant deels uit te graven en stukjes wortel in een potje te stoppen. Een paar centimeter zou genoeg moeten zijn. Dus misschien later dit jaar, en anders volgend jaar, kunnen we het eens proberen.
Een andere plant, die we niet hebben maar wel zouden willen, is Geranium macrorrhizum. En ook winterrogge schijnt te concurreren met kweek. Ook heb ik het idee dat hondsdraf helpt. Dat is overigens ook een enorme woekeraar, we hebben echt meerdere vierkante meters hondsdraf nu. Hopelijk verstikt dat de boel dan weer niet. Het is in ieder geval heel aantrekkelijk voor bijen en hommels. Laat in ieder geval geen ‘lege’ gaten in je tuin ontstaan, want daar groeit zo weer ‘onkruid’, zoals kweek. Vul het op met iets anders, zodat er meer biodiversiteit onstaat. Of laat juist wel een open plek open en kijk wat er gebeurt, dat is natuurlijk ook interessant. Maar als je meer zeggenschap wil over wat er in je tuin staat, dan kun je maar beter geen kale stukken grond hebben, maar gewoon overal wat neerzetten.

Verder ontdekten we dat valeriaan zich best wel uitzaait en ook aardig grote wortels heeft. We hadden er eentje in een pot gezet maar er zijn nu vele potten waar valeriaan zich in uit heeft gezaaid. Dus we hebben er een aantal uit de potten gehaald en in de tuin gezet. Wellicht kan valeriaan ook wat betekenen. Ik moet zeggen dat ik dat een minder boeiende plant vind dus ik hoop dat ie zich  niet verschrikkelijk uitzaait, maar we gaan het zien. Alle beetjes voor meer biodiversiteit en minder kweek helpen.

En zo proberen we wat en ‘rommelen’ we wat aan in de hoop meer biodiversiteit en minder kweek te creëren. Helemaal weggaan zal het nooit, maar dat is ook niet erg aangezien het blijkbaar een belangrijke plant is. Als het maar niet de boel teveel overheerst. Dat geldt natuurlijk voor alles. Er moet gewoon een goede balans komen. En ik ben ervan overtuigd dat die wel komt.

Als iemand nog tips heeft dan hou ik me aanbevolen!

 

Tot slot:

Die asperges waar ik over schreef zijn overigens paarse asperges. Ik ben heel benieuwd! Volgend jaar kunnen we er een per plant eten, het jaar daarna drie weken en het jaar daarna zeven weken. Dus nog even geduld! We hebben er een paar aardbeien op geplant, die kunnen dan de grond bedekken zodat deze niet kaal is. Asperges houden niet zo van concurrentie, maar het helemaal kaal laten is ook niet echt wat. Sla schijnt wel goed te kunnen, aardbeien ook als je het niet te dicht laat groeien.

Paarse aspergestekken
Paarse aspergestekken, ongeveer 30cm van elkaar vandaan.
Paarse aspergestekken in een halfrond bed
Ook wel eens leuk: een niet helemaal recht bed.

Leave a Reply